Discussie? Tumultdebat!

Is het ouderwetse stamboomonderzoek door dna-testen straks achterhaald?

Het is tegenwoordig heel populair een DNA-test doen om je etnische afkomst te achterhalen. Is dat een goede manier om de alom vertrouwde stamboom te doen vergeten?

Eerst maar even hoe we het altijd hebben gedaan; met een stamboom van onze voorouders. En daarvan hebben we er veel, heel veel zelfs. Reken maar even mee: gaan we tien generaties terug in de stamboom, we hebben het dan over zo’n 250 tot 300 jaar geleden, dan is er sprake van een nog te overzien aantal van in totaal 1.024 voorouders. Maken we echter een sprongetje en gaan we voor het gemak even naar twintig generaties en dus 500 tot 600 jaar terug in de tijd, dan hebben we al te maken met ruim een miljoen stamboomvoorouders. Ga daar maar eens aanstaan als je echt wilt weten waar je vandaan komt!

DNA-test

En met behulp van ons DNA dan, komen we daar makkelijk verder mee? Het is tegenwoordig heel eenvoudig een DNA afkomst test te laten doen waarmee wordt bepaald welke voorouders je allemaal hebt gehad. Je neemt hiervoor met wat wattenstaafjes zelf een monster van het wangslijmvlies, stuurt deze op naar een gespecialiseerd bedrijf en binnen enkele dagen ontvang je per post de uitslag.

Wat je als uitslag krijgt zal in eerste instantie zijn gebaseerd op vier rasgroepen voor een grove plaatsbepaling: Sub-Sahara Afrikaans, Oost-Aziatisch, Europees en Inheems Amerikaans. Deze worden vervolgens opgesplitst in tot in sommige gevallen wel 300 meer gedetailleerde geografische regio’s voor een preciezere afbakening. Je krijgt dan als uitslag bijvoorbeeld dat je een kwart Spaans, zeven procent Engelse en vier procent Zweeds bent. Of nog verder natuurlijk met een aantal procenten invloeden uit Japan, India of misschien wel Brazilië.

Betrouwbaarheid

Het is goed je realiseren dat dit soort testen nooit 100% betrouwbaar zullen zijn en dat de uitslagen bij diverse instanties waar je dit soort testen kunt laten doen ook flink van elkaar zullen verschillen. Niet zo vreemd als je weet dat elk van deze bedrijven de testen doet op basis van een ander bestand en dus een andere DNA-database om de vergelijkingen te maken. En bij het bepalen van waar je voorouders vandaan komen, maken ze ook nog eens gebruik van verschillende geografische ‘grenzen’ voor de regio’s die men aanduidt. En dus zal je herkomst-profiel onderaan de streep vaak flink verschillen.

Als je één en ander een beetje met een korreltje zout neemt, kan het natuurlijk erg leuk zijn om eens te doen. En het kan voor een simpele basistest vaak al vanaf ongeveer € 99,-.

Roots

Maar wat je roots ook blijken te zijn, een paar zaken zijn sowieso zeker: Zo heeft iedere oorspronkelijke bewoner van Amerika, Azië en Europa 2 tot 5 procent Neanderthaler-DNA in hun lichaam, een overblijfsel van sexuele escapades met onze voorouder uit Afrika, de Homo Sapiens, en de oorspronkelijke bewoners van meer noordelijke gebieden, de Neanderthaler. En wist je dat ongeveer 98 procent van ons DNA gelijk is aan dat van de chimpansee? Over voorouders gesproken…

(61)